Kαθρέφτη, καθρεφτάκι μου....

Ο καθρέπτης είναι ένα μαγικό σύμβολο;

Υπάρχουν αναφορές 

στα παραμύθια και στους θρύλους γι' αυτόν, 

που επιβεβαιώνουν την μαγική ύπαρξή του...

Στην αρχαία Ελλάδα, ο καθρέφτης είναι το σύμβολο της Αφροδίτης, όπου συχνά η θεά του έρωτα παριστάνεται με ένα καθρέφτη στο χέρι .

Αυτό δεν μαρτυρά μόνο, ίσως, την φιλαρέσκεια της θεάς, αλλά και την άποψη ότι πρέπει να διατηρεί κανείς μια ευχάριστη εμφάνιση και ένα προσωπικό αίσθημα αυτοσεβασμού, ...η μία άποψη του έρωτα.

Εξάλλου, οι πιο αρχαίοι καθρέφτες ήταν φτιαγμένοι από γυαλιστερό χαλκό, το μέταλλο της Αφροδίτης, και γι' αυτό είναι δεμένοι μαζί της ακόμα πιο στενά.

Τον καθρέφτη τον συναντάμε επίσης στο πολύ γνωστό και στην Ελλάδα παραμύθι, για την "Ωραία και το Τέρας", το νέο κορίτσι που βρίσκεται αναγκαστικά κοντά στον "τερατικά" μεταμορφωμένο ήρωα, ως μνηστή του, πληροφορείται μέσα από έναν μαγικό καθρέφτη, πως ο πατέρας της είναι άρρωστος και παίρνει από το τέρας την άδεια να πάει να τον δει.

Η παρουσία μαγικών καθρεφτών έχει ευρύτατη διάδοση στα παραμύθια και σε συναφείς διηγήσεις 
π.χ στην Γαλλική και στην Αγγλική μορφή της μυθιστορίας για τους επτά σοφούς, γίνεται λόγος για έναν τεράστιο καθρέφτη, με τον οποίο οι Ρωμαίοι παρακολουθούσαν ότι γινόταν εναντίον τους.

Η πίστη σε μαγικούς καθρέφτες ήταν πολύ διαδεδομένη στην Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα.
π.χ., στα γνωστά Gesta Romanorum διαβάζουμε για την ιστορία ενός ιππότη, που πήγε στην Παλαιστίνη και όταν, επιστρέφοντας, πέρασε από τη Ρώμη συνάντησε έναν αστρολόγο που του αποκάλυψε, χρησιμοποιώντας έναν καθρέφτη, την απιστία της γυναίκας του, κατά την απουσία του.

Η πίστη αυτή στα μαγικά κάτοπτρα επικράτησε και επί αιώνες αργότερα.
π.χ., έλεγαν για την Αικατερίνη των Μεδίκων πως είχε έναν καθρέφτη με τον οποίο έβλεπε ό,τι γινόταν στην Γαλλία και στις γειτονικές χώρες.

Την αιτία της πίστης αυτής θα μπορούσαμε να την αναζητήσουμε στην ιδιότητα του καθρέφτη (όπως και της ήρεμης επιφάνειας του νερού) να αντανακλά τη μορφή του καθρεφτιζόμενου αντικειμένου και προσώπου. 

Αυτή η προβολή του προσώπου, έξω από τον εαυτό του, προκαλεί εντύπωση στην αρχαϊκή σκέψη, που φαντάζεται ότι στο είδωλο αυτό και στο άλλο εγώ βρίσκεται σωματοποιημένο αυτό που χάνεται με τον θάνατο ή την απουσία.
Γι' αυτό άλλωστε ασκήθηκε η κατοπτρομαντεία, κατά την οποία πιστεύεται ότι μπορεί κανείς να καλέσει και να δει τη ψυχή ενός πεθαμένου ή απόντος προσώπου.

Στην πίστη αυτή βασίζεται γράφει ο Frazer μιλώντας για "τους κινδύνους της ψυχής". 
Το γεγονός ότι σε πάρα πολλούς τόπους αποφεύγουν να δουν το είδωλο τους στο νερό ή στον καθρέφτη, από φόβο μήπως η δύναμη τους φύγει από τους ίδιους και πάει στο είδωλο τους.
Ίσως εδώ έχει την αφετηρία της η ιστορία για τον όμορφο Νάρκισσο, που χάθηκε και πέθανε γιατί είδε την εικόνα του να αντανακλάται στο νερό.

Μπορούμε ακόμα να εξηγήσουμε τώρα το πολύ διαδεδομένο έθιμο να σκεπάζουν τους καθρέφτες ή να τους γυρίζουν προς την μεριά του τοίχου, μόλις κάποιος πεθάνει στο σπίτι.

Φοβούνται, μήπως αρπάξει την ψυχή, που προβάλλεται έξω από το σώμα με την αντανάκλαση της στον καθρέφτη, η σκιά του πεθαμένου, ο οποίος, σύμφωνα με κοινή πίστη, περιφέρεται στο σπίτι ...

Οπωσδήποτε σε όλες αυτές τις περιπτώσεις φανερώνεται η εντυπωσιακά μεγάλη "απορροφητική "δύναμη του καθρέφτη.